Olejki eteryczne

Olejki eteryczne są znane ludziom od tysięcy lat i stosowane jako specyfiki medycyny naturalnej, kosmetyki i dermatologii, nie są jednak traktowane przez lekarzy i farmaceutów jak typowe leki. Pozyskuje się je na skalę przemysłową ze świeżych bądź suszonych roślin. Są wyodrębniane z odpowiedniego surowca roślinnego najczęściej przez destylację z parą wodną lub jako wyciąg. Są stosowane, wraz z innymi substancjami zapachowymi, w perfumiarstwie (perfumy, woda kolońska), jako przyprawy, środki terapeutyczne (ziołolecznictwo) oraz w aromaterapii.

Dzięki właściwościom dezynfekcyjnym olejki powstrzymują rozwój bakterii chorobotwórczych. Przykładem moze tu być tymianek czy macierzanka, właściwości odkażajace olejków z nich pozyskiwanych są bardzo cenione. A kto z nas nie zna właściwości bakteriobójczych olejków znajdujących się w czosnku i cebuli. Olejki lotne znajdują również zastosowanie do zwalczania grzybic, świerzbu i innych pasożytów skórnych. Bardzo ważną wspólną cechą olejków eterycznych jest ich duża skuteczność antyseptyczna i brak potwierdzonych przypadków uodpornienia się drobnoustrojów na ich działanie.

Niektóre składniki olejków, na przykład eugenol, kamfora i mentol, lokalnie uśmierzają ból a borneol i kamfora wzmacniają mięsień sercowy i regulują krążenie krwi.

Olejki lotne są stosowane do produkcji perfum, najbardziej cenione kompozycje składników perfum są tajemnicą firm. Wszystkie kompozycje perfumiarskie są zaliczane do jednej z siedmiu zasadniczych klas, wyodrębnionych przez komisję techniczną francuskiego Stowarzyszenia Perfumiarzy. Wytwarzanie olejków to wielki przemysł i wielkie pieniadze, każdy kto na przykład w podróży po Francji odwiedzi Prowansję zostanie zauroczony pięknem rozciągających się aż po horyzont pól lawendy, a przecież każdy też zna olejek lawendowy

Olejki stanowią również ważny składnik wielu roślin używanych jako przyprawy w gospodarstwie domowym i w przemyśle spożywczym. Poprawiają smak potraw i pobudzają trawienie. Odgrywają także ważną rolę w produkcji napojów alkoholowych i bezalkoholowych jako składniki smaków i zapachów. Są używane wreszcie do aromatyzowania słodyczy i wyrobów tytoniowych. Wytwarza się z nich również wody aromatyczne, na przykład miętową i różaną.

Naturalne olejki eteryczne można kupić pojedynczo lub w zestawach pozwalających samodzielnie przygotować mieszkankę z ok. 10 kropli, jednak należy pamiętać, że przygotowując samodzielnie mieszankę  nie łączyć ze sobą więcej niż 5 rodzajów olejków eterycznych. Olejki należy przechowywać w ciemnych, szklanych buteleczkach, w chłodnym miejscu.

Główne zastosowania olejków eterycznych

Kominki zapachowe

Naturalne olejki eteryczne to alternatywa dla świec zapachowych czy kadzidełek. Oprócz pięknego zapachu, mają korzystny wpływ na nasze zdrowie i działają dezynfekująco na powietrze w pomieszczeniu. Olejki zapachowe stosowane w kominkach potrafią nie tylko zmienić odbiór wnętrza i panującą w nim atmosferę. Wiele z nich ma wpływ na poprawę naszego samopoczucia i zdrowia, a także działa dezynfekująco na powietrze w pomieszczeniu. Do miseczki kominka wlewamy wodę i wpuszczamy kilka kropel olejku, zapalamy świeczkę, umieszczoną na spodzie. Zostawiamy zapaloną aż do wyparowania zawartości miseczki. W zależności od wielkości pomieszczenia stosuje się od 10 do 15 kropel olejku.

Odświeżające saszetki

Olejki doskonale nadają się też do saszetek zapachowych, np. ziołowych, które stosujemy w szafie. Można nimi też nasączyć chusteczki higieniczne, ręczniki, pościel, bądź użyć do wykonania zapachowej wody do prasowania.

Medycyna naturalna

Olejki eteryczne można stosować na trzy sposoby:

Rodzaje aromaterapeutycznych olejków zapachowych:

Energetyzujące, łagodzące stres

W tej grupie znajdują się lekkie zapachy kwiatowe – różane, z geranium, jaśminu, neroli, czy bergamotkowy. Podniosą nastrój, wypełnią wnętrza piękną kwiatową wonią. Idealne do łazienki, czy pokoju dziennego.

Rozgrzewające i poprawiające nastrój

Olejek sosnowy, jodłowy, goździkowy, czy wanilia działają odprężająco i uspokajająco. Doskonałe do pokoju dziennego, w czasie odpoczynku po męczącym dniu pracy. Olejki sosnowy i jodłowy mają też działanie dezynfekujące i doskonale odświeżają powietrze, stwarzając przyjemny nastrój.

Świeże i pobudzające

Olejki z cytryny, grejpfruta, mięty, rozmarynu, eukaliptusa, a także lawendowy tworzą przyjemne wrażenia zapachowe, dając uczucie świeżości. Ponadto olejki zapachowe z drzewa herbacianego, eukaliptusowego i lawendowy mają właściwości bakteriobójcze i bakteriostatyczne. Unosząc się w powietrzu zmniejszają szybkość rozprzestrzeniania się mikrobów. Idealnie do zastosowania w kuchni, łazience, czy gabinecie domowym.

Intensywne i nastrojowe

Mocne, intensywne, dymne zapachy, takie jak olejki z mirry, piżmo, paczulowy wprowadzają do wnętrza tajemniczy nastrój. Te zapachy najlepiej sprawdzą się stosowane od czasu do czasu w pokoju dziennym.

Pomagające usuwać zapachy i zwalczać insekty

Odpowiednio zestawione mieszanki olejków pomogą np. pozbyć się komarów. Na insekty polecany jest Vapomix Z-3 zawierający m.in. olejek paczulowy i cytronelowy. Przykry zapach dymu papierosowego z domu pomoże usunąć połączenie m.in. olejków cynamonowego i mięty pieprzowej.                              

Miejscowo na skórę

Drugim skutecznym sposobem stosowania olejków jest wcieranie ich w skórę. Przez pory skóry cząsteczki eteryczne błyskawicznie dostają się do krwiobiegu (już po 30 sekundach). Najczęściej olejkami naciera się dłonie, podeszwy stóp, małżowiny uszne i okolice karku, ale równie dobrze można użyć ich do masażu całego ciała. Do zabiegów i preparatów należy używać substancji naturalnych i najwyższej jakości, pozbawionych dodatków syntetycznych. Syntetyczne zamienniki olejków eterycznych nie spełniają ani pielęgnacyjnej ani terapeutycznej roli. Należy więc szukać na olejach i olejkach nazw według systemu INCI. Należy unikać zabiegów z użyciem olejków cytrusowych, gdy planujemy kąpiele słoneczne. Nigdy nie należy stosować na skórę olejków eterycznych nierozcieńczonych olejami roślinnymi lub wodą.

Doustnie

Olejki do użytku wewnętrznego powinny być dopuszczone do stosowania doustnego (informacja na ten temat musi być umieszczona na opakowaniu). W zależności od dolegliwości kilka kropli olejku można zakropić pod język, można płukać usta wodą z odrobiną olejku lub rozcieńczyć go dowolnym płynem i wypić.

Przykładem doustnego zastosowania olejków eterycznych są oleje konopne z CBD, które obecnie znajdują coraz szersze zastosowanie w medycynie naturalnej, ale o tym opowiem w osobnym artykule.

Gdzie kupić olejki eteryczne?

Zakup olejku eterycznego nie stanowi żadnego problemu: dostępne są w sklepach internetowych, drogeriach, sklepach z produktami orientalnymi, a nawet z wyposażeniem wnętrz czy w kwiaciarniach. Zawsze jednak należy dokładnie sprawdzić skład – czy to, co sprzedający nazywa „naturalnym” rzeczywiście takie jest.

Rodzaje i zastosowanie olejków eterycznych

Olejek cynamonowy z kory

Pochodzi ze Sri Lanki. Antyseptyczny, przeciwbólowy. Łagodzi: przeziębienie, kaszel, infekcje wirusowe.

Olejek bazyliowy

Pochodzi z południa Europy. Pobudzający, przeciwbólowy. Łagodzi: nerwobóle, migreny, depresję, bezsenność, apatię, przeziębienie, kata, bole reumatyczne, migrenowe, miesiączkowe. Poprawia koncentrację, pomaga na bezsenność i problemy gastryczne.

Olejek bergamotowy 

Pochodzi z południa Europy. Przeciwzapalny, przeciwstresowy. Łagodzi: napięcia nerwowe, stres, depresję, stany zapalne skóry, stany zapalne gardła.

Olejek cedrowy

Pochodzi z Ameryki Północnej. Antyseptyczny, przeciwbólowy. Łagodzi: reumatyzm, artretyzm, przeziębienia, kaszel, katar, cellulit, stany zapalne skóry, wypadanie włosów. Pomaga w przypadku osób z chorobami układu krążenia i układu pokarmowego, ponieważ oczyszcza żyły i przewód pokarmowy.

Olejek drzewa herbacianego

Silny środek  o świeżym, ziołowym zapachu, antyseptyczny, przeciwzapalny. Łagodzi: przeziębienia, grypy, infekcje wirusowe, pleśniawki, poparzenia,. Ma działanie antybakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne. Oczyszcza pory i pomaga w walce z trądzikiem i grzybicą skóry, dezynfekuje powietrze.

Olejek eukaliptusowy

Antyseptyczny, łagodnie pobudzający, przeciwbólowy. Łagodzi: przeziębienia, kaszel, reumatyzm, zmęczenie, stany zapalne skóry, tępi wszy. Olejek eukaliptusowy wykorzystywany jest do przygotowywania inhalacji w leczeniu kataru i przeziębienia. Ma działanie odkażające i oczyszczające.

Olejek geraniowy

Przeciwdepresyjny, reguluje gospodarkę płynami. Łagodzi: cellulit, otyłość, depresje, napięcia nerwowe, lęki, nerwobóle, zaburzenia seksualne, zaburzenia w krążeniu, infekcje skóry, przeziębienie, katar.

Olejek jodłowy

Antyseptyczny, przeciwbólowy. Łagodzi: przeziębienia, nieżyt gardła, chroniczny kaszel, astmę, bezsenność, ból głowy, oparzenia, rany.

Olejek lawendowy

Jeden z najcenniejszych w aromaterapii, piękny kwiatowy zapach stosowany jest też w perfumerii. Działa uspokajająco, i przeciwzapalnie. Łagodzi: depresje, lęki, zmęczenie, napięcia nerwowe, bezsenność, migreny, nadciśnienie, otyłość, stany zapalne skóry, wypadanie włosów, działa immunologicznie. Znajduje również zastosowanie w kojeniu różnego rodzaju bólów: mięśniowych, menstruacyjnych, reumatycznych. Olejek lawendowy to też często składnik preparatów przeciw cellulitowi.

Olejek neroli

Stosowany do odświeżania powietrza. Łagodzi: depresję, stany lękowe, szok, panikę, bezsenność, przesuszenie i starzenie się skóry.

Olejek paczuli

Przeciwzapalny, reguluje gospodarkę płynami. Łagodzi: cellulit, schorzenia dróg moczowych, stany lękowe, depresję, stres, stany zapalne skóry, odstrasza owady.

Olejek różany

Łagodzi: depresje, bezsenność, stres, bóle głowy, nadciśnienie, bezpłodność, nudności, starzenie się i podrażnienia skóry, poparzenia.

Olejek sandałowy

Uspokajający, antyseptyczny. Łagodzi: depresje, lęki, napięcia seksualne, zaburzenia gastryczne, nudności, zgagę i czkawkę, katar, kaszel, zapalenia skóry.

Olejek ylangowy

Przeciwstresowy, przeciwdepresyjny. Łagodzi: depresję, stany lękowe, stres, nadciśnienie, zaburzenia krążenia, przetłuszczanie skóry, łysienie.

Olejek cytrynowy                                                                                                                      

Wykorzystywany przy produkcji kosmetyków na trądzik – powstrzymuje powstawanie zaskórników i reguluje wydzielanie sebum. Olejek cytrynowy ma również działanie bakteriobójcze i tonizujące. Powstrzymuje działanie wolnych rodników i spowalnia rozkład włókien kolagenowych, ma więc również właściwości zapobiegające starzeniu się skóry.

Olejek sosnowy

Wykorzystywany podczas infekcji dróg oddechowych organizmu, zwiększa odporność.

Olejek jaśminowy       

Wykorzystywany jako składnik oliwek kosmetycznych, preparatów do olejowania włosów.

Olejek miętowy 

Działanie przeciwbólowe – dzięki zawartości mentolu powoduje wrażenie uczucia chłodu na skórze. Używany również podczas wykonywania inhalacji i w przypadku dolegliwości gastrycznych.